به گزارش پیام خانواده در حال حاضر بیش از ۳۱ هزار خانواده در فرآیند فرزندخواندگی به سر می‌برند و این درحالیست که سالانه حدود ۲۰۰۰ کودک به فرزندخواندگی خانواده‌ها سپرده می‌شوند.
در واقع در ازای هر کودک قابل واگذاری برای فرزندخواندگی، بیش از ۱۵ خانواده اعلام آمادگی کرده‌اند.
در این میان کودکان فاقد سرپرست موثر یا بی‌سرپرستِ دارای معلولیت یا نیازمند درمان نیز هستند که در مراکز بهزیستی به سر می‌برند اما متقاضیان اندکی برای فرزندخواندگی آنها وجود دارند؛ به گونه‌ای که بیش از ۵۰۰ خانواده طی ۱۰ سال اخیر سرپرستی کودکان دارای معلولیت یا نیازمند پیگیری درمان را بر عهده گرفته‌اند.
در حال حاضر نیز حدود ۱۰۰۰ کودک دارای شرایط پیگیری درمان و یا معلولیت در مراکز شبه‌خانواده بهزیستی می‌توانند به صورت موقت و یا در قالب فرزندخواندگی به خانواده‌های واجد شرایط به سرپرستی سپرده شوند.
از آنجایی که اغلب خانواده‌های متقاضی فرزندخواندگی متقاضی پذیرش کودکان دارای سلامت کامل هستند، اما در این راستا سازمان بهزیستی اعلام کرده است که با توجه به زمان نسبتا طولانی برای پذیرش سرپرستی کودکان، سازمان این امکان را برای متقاضیان کودکان بالای پنج سال و همچنین کودکان دارای معلولیت یا نیازمند درمان قائل شده که خارج از نوبت به تقاضای آنان رسیدگی کند.
در این راستا متقاضیان سرپرستی کودکان دارای شرایط پیگیری درمان و یا دارای معلولیت در مراکز شبه خانواده بهزیستی علاوه بر سامانه فرزندخواندگی می‌توانند در سامانه پیامکی ۳۰۰۰۰۱۲۳۱۱ اطلاعات خود را ثبت کنند.
البته به طور کلی برای فرزندخواندگی همه کودکان باید مراحل قانونی طی شود و خانواده‌های متقاضی باید در این مسیر فرآیندی را طی کنند که این مراحل به این گونه است:
ـ مرحله اول: متقاضیان باید برای ثبت‌نام در سامانه ملی فرزندخواندگی به نشانی اینترنتی www.adoption.behzisti.net مراجعه و مدارک مورد نیاز خود را آپلود کنند.
ـ مرحله دوم: از متقاضیان جهت انجام مصاحبه دعوت می‌شود. اطلاع‌رسانی و هماهنگی با متقاضیان جهت دعوت اصولا از طریق پیامک و در موارد خاص به صورت تلفنی انجام می‌شود.
ـ مرحله سوم: با متقاضیان جهت انجام بازدید منزل متقاضی هماهنگی صورت می‌گیرد. اطلاع‌رسانی و هماهنگی با متقاضیان جهت دعوت اصولا از طریق پیامک و در موارد خاص به صورت تلفنی انجام می‌شود.
ـ مرحله چهارم: معرفی به مراکز مشاوره فرزندخواندگی جهت دریافت خدمات مشاوره؛ اطلاع‌رسانی و هماهنگی با متقاضیان جهت دعوت اصولا از طریق پیامک و در موارد خاص به صورت تلفنی انجام می‌شود.
ـ مرحله پنجم: از متقاضیان جهت دریافت معرفی نامه اداره پزشکی قانونی جهت انجام آزمایشات صحت جسم و روان و عدم اعتیاد و همچنین دفاتر پیشخوان دولت برای دریافت گواهی عدم سوء سابقه کیفری دعوت می‌شود.
ـ مرحله ششم: از متقاضیان جهت بررسی نهایی مدارک و پاسخ استعلام‌ها شامل گزارش مددکاری، پاسخ مشاور فرزندخواندگی، پاسخ اداره پزشکی قانونی و پاسخ دفتر پیشخوان دولت، مصاحبه اعضا کمیته با متقاضیان و... به کمیته فرزندپذیری استان دعوت می‌شود.
ـ مرحله هفتم: متقاضیان به مرکز محل اقامت کودک یا قرار گرفتن متقاضیان در لیست نوبت جهت ملاقات کودک معرفی می‌شوند. همچنین متقاضیان به مشاور دینی برای دریافت خدمات مشاوره دینی نیز معرفی خواهند شد.
ـ مرحله هشتم: ارسال پرونده به دادگاه و به بهزیستی (پس از فرا رسیدن نوبت)؛ همزمان متقاضیان باید دادخواست سرپرستی خود را در سامانه ثنا مربوط به قوه قضائیه ثبت کنند و همچنین متقاضیان در جلسه دادگاه و صدور رای سرپرستی شرکت کنند.
ـ مرحله نهم: در این مرحله متقاضیان به مرکز جهت تحویل کودک معرفی می‌شوند و بهزیستی تا پایان ۱۸ سالگی بر وضعیت کودک نظارت دارد.
ـ مرحله دهم: پیگیری پدر و مادر خانواده و بهزیستی برای تبدیل قرار آزمایشی شش ماهه به حکم دائم سرپرستی است.
ـ مرحله یازدهم: اخذ مدارک برای کودک است که پدر و مادرخوانده و بهزیستی برای اخذ شناسنامه، تعهدات مالی به نفع کودک، بیمه عمر و... پیگیری می‌کنند.
افراد مقیم خارج از کشور به جای ثبت‌نام در سامانه ملی فرزندخواندگی باید به دفتر نمایندگی ایران در کشور محل اقامت خود مراجعه کنند.